Pulside Research’ün gerçekleştirdiği “Okula Dönüş Araştırması”na göre geçtiğimiz yıl okula dönüş döneminde ortalama 1.187 TL harcayan veliler bu yıl harcamalarının 1.506 TL’ye ulaşacağını öngörüyor. Velilerin yarısından çoğu okul harcamalarını finanse edebilmek için borçlanacağını ifade ediyor. Peki, okul alışverişi listesinde neler var? Veliler nerelerden, hangi kriterlerle okul alışverişini yapmayı planlıyor? Öğrencilerin okul alışverişindeki etkisi ne? İşte yanıtlar…
Eylül ayının gelip çatmasıyla hem gençler hem de ebeveynler için okul telaşı da başladı… Üstelik bu yıl, pandemi dolayısıyla evden eğitim gören öğrenciler uzun bir aradan sonra yeniden sınıflara dönecek ve yüz yüze eğitim de kaldığı yerden devam edecek. Marketing Türkiye için Pulside Research tarafından gerçekleştirilen “Okula Dönüş Araştırması” velilerin yarısından fazlasının yüz yüze eğitim kararını desteklediğini gösteriyor. Henüz bunun için erken olduğunu düşünenlerin oranı ise yüzde 18. Geçtiğimiz yıl uzaktan eğitimle birlikte vazgeçilmez olan teknolojik alet ihtiyaçlarını tamamlamış olan ebeveynler, artık bu konuda çok da sorun yaşayacaklarını düşünmüyor. Ancak eksikleri olanlar, artan fiyatlar nedeniyle kredi kartına yüklenmekten başka çare görmüyor. Okula Dönüş Araştırması, yüz yüze eğitim için geri sayım başlarken velilerin alışveriş planlarını ve yeni eğitim dönemine dair hislerini ortaya koyuyor…
Yeni nesil ebeveynler çalışma hayatında daha aktif
Eğitimli nüfusun artmasıyla birlikte yeni nesil ebeveynler çalışma hayatında daha aktif rol almaya başladı. Araştırmaya katılan velilerin yüzde 60’ı aktif olarak bir işte çalıştığını belirtiyor. Bu oran erkek ebeveynlerde yüzde 81,4, kadın ebeveynlerde ise yüzde 43,8 olarak karşımıza çıkıyor.
Özel okullar öğrenci kaybediyor
Pandemiyle birlikte başlayan uzaktan eğitim, en çok okul öncesi eğitim kurumlarını etkilemesinin yanı sıra velilerin tercihlerini devlet okullarından yana kullanmasına da sebep oldu. MEB verilerine göre 2020-2021 yılı eğitim-öğretim yılında özel okullarda öğrenci sayısı 310 bin azalmış. 2019-2020 eğitim-öğretim yılında özel okullarda okuyan öğrenci sayısı 1 milyon 468 bin 198 iken, 2020-2021’de bu sayı 1 milyon 157 bin 668’e düşmüş. Okula Dönüş Araştırması’nda velilerin yüzde 79,9’u çocuklarını devlet okuluna gönderdiğini söylerken yüzde 20,1’i özel okulu tercih ettiğini belirtiyor.
Öğrencilerin isteği gölgede kalıyor
Okul tercihlerinin sebeplerini incelediğimizde devlet okulunu tercih eden veliler yüksek oranda adres yakınlığını sebep gösteriyor. Okul tercihinde adres şartı aranmasından dolayı, veliler ve öğrenciler ikametgahlarının olduğu bölgede yer alan okullar arasında en kaliteli eğitime sahip gördüklerine yöneliyor. Özel okulu tercih eden veliler ise kaliteli eğitim, öğretmen kadrosu, okulun başarı oranı, donanımlı eğitim gibi etkenleri dikkate aldıklarını ifade ediyor. Bununla birlikte, konu öğrencilerin ne istediğine geldiğinde veliler sorgusuz sualsiz çocukların istediklerini kabul etmeye pek istekli değil. Yalnızca yüzde 4,3’lük bir kesim, öğrenci o okulu istediği için tercih ettiğini söylüyor.
Veliler de “back to school” diyor
Sosyoekonomik statü, çocuk sayısı, okul türü fark etmeksizin velilerin yarısından fazlası “artık okullar açılmalı” diyor. Ancak yüzde 18’lik bir kesim yüz yüze eğitim için henüz erken olduğunu düşünüyor. Bu düşüncenin oluşmasında yüksek vaka sayıları ve yeni mutasyonların ortaya çıkması gibi faktörler rol oynuyor.
Harcamalar artacak
Araştırma sonuçlarına göre geçtiğimiz yıl okula dönüş döneminde ortalama 1.187 TL harcayan veliler bu yıl harcamalarının 1.506 TL’ye ulaşacağını öngörüyor. Yani, geçtiğimiz yıl ile bu yılın okul harcamaları arasında 319 TL’lık bir fark olacağı öngörülüyor.
Artık teknolojik aletler de okul ihtiyacı
Eğitim düzeyi ilerledikçe öğrenciler için planlanan harcama bütçeleri de artış gösteriyor. Pandemi sürecinin dayattığı uzaktan eğitim süreci veliler için pek çok teknoloji ürünün satın alınmasını zorunlu kılmıştı. Bu yıl yeterli teknolojik alete sahip olan aileler teknolojik alet konusunda harcama yapmayacağını söylüyor. Ancak teknolojik aletlerin fiyatları daha yüksek olduğundan halen en yüksek harcama bütçesine sahip kalem teknolojik aletler olarak karşımıza çıkıyor.
Harcamalarda son söz annelerin
Okula dönüş döneminde yapılan harcamalarda yüzde 74 ile kadın ebeveynler söz sahibi. Erkek ebeveynlerin söz sahibi olma oranı ise yüzde 46. Çocukların harcamalar üzerindeki etkisi ise beklenenin üzerinde, yüzde 28,7 olarak görünüyor. Yine ülkemizdeki eğitimli nüfusun artmasıyla birlikte aile içi demokrasi kültürü artıyor ve çocuklar bazı alanlarda satın alma konusunda karar verici, bazı alanlarda ise kararı etkileyen birer figüre dönüşüyor.
İlk adres Trendyol
Pandemi döneminde birçok alanda artan internetten alışveriş alışkanlığı okul alışverişinde de kendini gösteriyor. İnternetten okul alışverişi yapma oranı bu yıl yüzde 26 olarak karşımıza çıkıyor. Ayrıca, neredeyse bütün alışveriş sitelerinde okula dönüş kampanyaları göze çarpıyor. Bununla birlikte, Trendyol velilerin en çok tercih ettiği site olarak birinci sıraya yerleşiyor.
Öncelik kalitede
Okul alışverişlerinde “kalite” beklentisi ön plana çıkıyor. Öyle ki bu kriter fiyat/maliyetin de önünde yer alıyor. Kaliteyi ikinci sırada fiyat takip ederken, üçüncü sırada karşımıza çıkan “sağlıklı olması” seçeneği, velilerin sağlığa verdiği önemi vurguluyor. Buna ek olarak, tabloda dikkat çekici bir diğer detay, okul alışverişlerinde de okul tercihinde olduğu gibi çocukların sözünün pek geçmiyor olması: Velilerin yalnızca yüzde 1.8’i çocuğunun isteğine göre ürün seçtiğini belirtiyor.
Ortalama borçlanma: 2.090 TL
Velilerin yarısından çoğu okul harcamalarını finanse edebilmek için borçlandığını ifade ediyor. Sosyoekonomik statü farkı olmaksızın bu borçlanmanın büyük bir kısmını kredi kartları oluştururken, çevreden borç alma ve kredi çekme alternatifleri de karşımıza çıkmıyor değil. En çok tercih edilen banka sorulduğunda ise veliler Garanti BBVA yanıtını veriyor. Ortalama borçlanma miktarı ise veliler tarafından 2.090 TL olarak belirtiliyor.
Araştırmanın metodolojisi:
Pulside Research tarafından gerçekleştirilen “Okula Dönüş Araştırması” kapsamında yüzde 95 güven aralığında yüzde 4 hata payı ile Türkiye genelinde 600 kişiyle görüşüldü. Araştırmada okul öncesi, ilkokul, ortaokul veya liseye giden çocuğu bulunan veliler yer aldı.
