Verinin hayatımızın her alanına girdiği ve oldukça fazla önem taşıdığı bir çağda yaşıyoruz. Veri müşterilerinizi, içinde bulunduğunuz piyasayı ve şirketinizin performansınızı daha iyi anlayıp ölçerek buna göre doğru planlamalar yapmanız için en etkili araçlardan biri.
Deloitte tarafından yapılan bir araştırmada katılımcıların %49’u iş analitiğinin şirketlerinde daha iyi kararlar almalarına yardımcı olduğunu, %16’sı temel stratejik girişimlerini iyileştirdiğini ve %10’u da hem müşterileriyle hem de iş ortaklarıyla olan ilişkilerini geliştirmede yardımcı olduğunu söylüyor.
Yine başka bir araştırmaya göre işletmelerin %71’i önümüzdeki 3 yıl ve ilerisi için analitik yatırımlarının artacağını söylüyor.
Veri’nin Etimolojik Kökeni
Veri kelimesinin İngilizce karşılığı olan data sözcüğünün kökleri Latince anlamı “vermek” olan dare’ye dayanıyor. Türkçedeki veri kelimesi de tam olarak bu anlamdan türetilmiş. Veri, daha eski dönemlerde “matematiksel problemlerde hesaplamanın temeli olarak verilen bilgi” anlamında kullanılsa da özellikle bilgisayarların hayatımıza girmesinden sonra bu anlam “bilgisayar işlemlerinin gerçekleştirildiği aktarılabilir ve depolanabilir bilgiler” olarak değişti.
Bilgisayarların ilk icat edilmesinden bu yana insanlar veri kelimesini bilgisayarlarda saklanan, iletilen ve işlenen bilgileri tanımlamak için kullandılar. Veri kelimesinin bu modern kullanımı her ne kadar matematik ve bilgisayar teknolojisi odaklı ortaya çıkmış ve kullanılmış olsa da veri dediğimiz şey aslında sadece bilgisayarlarla veya matematikle sınırlı değil. Tıpkı bilgisayarlarımızdaki bilgiler gibi kâğıda yazdığımız herhangi bir metin, dinlediğimiz bir müziğin notaları ve hatta zihnimizde sakladığımız bilgiler de veri olarak tanımlanabilir. Yani verinin işlenmemiş ham bilgi parçacığı anlamına geldiği söylenebilir. Veri ölçülür, toplanır, raporlanır, analiz edilir ve grafikler, tablolar veya görüntüler gibi veri görselleştirmeleri üretilir. Ham ve tek başına bir anlam ifade etmeyen veri işlenerek yorumlanabilir ve anlamlı bir hale getirilir.
Veri Çeşitleri
Tam bu noktada iki farklı veri türü arasındaki farkı kavramamız faydalı olabilir: nitel veriler ve nicel veriler. Nitel veriler tanımlayıcı bilgiler anlamına gelip bir şeyleri tanımlamak için kullanılırken nicel veriler sadece sayılardan oluşan bilgilerdir. Örneğin “Seninle geçirdiğimiz tatil çok keyifliydi.” cümlesi nitel bir veriyken 42 sayısı nicel bir veridir.
Nitel Veri
Nitel veriler “neden” sorusunu sormak için kullanılabilir. Nitel araştırmalardan elde edilen bu veriler; teorileştirme, yorumlama ve hipotez geliştirme gibi amaçlarla kullanılır.
Nicel Veri
Nitel verilerin aksine, nicel veriler istatistikseldir ve tipik olarak kendiliğinden yapılandırılmıştır. Yani daha düzenli ve tanımlıdır. Nicel veri sayılar ve değerler kullanılarak ölçülür, bu da onu veri analizi için daha uygun bir aday yapar.
Veri ve Bilgi
Günlük hayatımızda veri ve bilgi kelimelerini genelde birbirlerinin yerine kullansak da aslında farklı şeyleri ifade ediyorlar. Veriye temel olarak bilimsel araştırmalar, işletme, finans gibi alanlarda kullanılan işlenmemiş bilgi parçacığı diyebiliriz. Veri ve bilgi arasındaki fark da işte tam burada ortaya çıkıyor. Veri tek başına herhangi bir anlam ifade etmiyor ve doğru bir şekilde işlenmeden önce herhangi verinin bir işlevi bulunmuyor. Veriye anlam ve işlev kazandıran şey ise elle veya bilgisayarla bu veriyi işleyerek onu bilgiye dönüştürmek. Bu sayede ham veriler ait oldukları bağlamda bir anlam ifade etmeye başlayarak problem çözme ve karar verme gibi amaçlara hizmet ediyor.
Verinin işletmeler için önemi de işte tam bu noktada ortaya çıkıyor. Günümüzde kullanıcıların veya müşterilerin verilerini toplamak o kadar da zor bir şey değil. Fakat asıl önemli olan topladığımız bu verileri onlardan çıkarım yapıp daha kolay kararlar vermemize yardımcı olacak bir şekilde işleyebilmek. Şimdi gelin isterseniz verinin bir işletme için ne gibi yararlar ve kolaylıklar sağlayabileceğine bakalım.
Veri Daha Doğru Kararlar Almanızı Sağlar
Hemen hemen her tür işletmenin web sitesinden sosyal medyaya, satış rakamlarından müşteri memnuniyet anketlerine kadar toplayıp işleyerek kendi için faydalı hale getirebileceği bir veri potansiyeli bulunuyor. Verinin firmanıza sağlayabileceği en büyük katkılardan biri ise alacağınız kararlar için size bir yol gösterici olması. Firmanız için kararlar alırken birçok başka etken olsa da doğru bir şekilde toplayıp işlediğiniz veri size en doğru yolu gösterecektir. Toplayıp işlediğiniz veriyi yeni müşteriler bulurken, mevcut müşterilerinizi korumaya çalışırken, müşteri hizmetlerinizi iyileştirirken, pazarlama stratejinizi çizerken, sosyal medya etkileşimini izlerken, satış eğilimlerin tahmin ederken ve daha birçok konuda kullanabilirsiniz.
Problemleri Çözmede Yardım Eder
Satışlarınızın düştüğü bir ayın ardından veya beklediğinizden daha düşük performans gösteren bir pazarlama kampanyasından sonra sorunun nerede olduğunuzu anlamanıza en iyi veri yardımcı olacaktır. Sürecin farklı adımlarından gelen farklı verileri inceleyerek sorunun tam olarak nerede olduğunu anlayabilirsiniz.
Veri Performansı Anlamanıza ve Ölçmenize Yardımcı Olur
Basitçe söylemek gerekirse veri büyük resmi görmenizi sağlar. Geçmişteki performansınızı geniş bir açıdan etraflı bir şekilde gördüğünüzde gelecek stratejilerinizi de daha isabetli çizersiniz.
Bütçenizi en şekilde kullanmak ve karşılığında en iyi dönüşü almak için çalışanlarınızın performansından veya pazarlama stratejinizin doğruluğundan emin olmalısınız.
Veri Firmanızdaki Süreçleri İyileştirmenize Yardımcı Olur
Veri boşa harcanan para ve zamanı azaltabilmeniz için iş süreçlerini anlamanıza ve iyileştirmenize yardımcı olur. Her firmanın israfın etkilerini en aza indirebilmesi için zamanını ve kaynaklarını en iyi şekilde kullanmayı bilmesi gereklidir.
İşletme yönetimiyle ilgili araştırma ve makaleler yayımlayan uluslararası yönetim danışmanlık ve araştırma şirketi McKinsey’in bir araştırmasına göre büyük veriye yatırım yapan firmalar, kârlarında ortalama %6 artış sağlıyor ve bu artış beş yıl ve üzerine yayılan sürelerde %9’a kadar çıkıyor.
Örneğin, kötü reklam kampanyaları bir firmadaki en büyük kaynak israflarından biri olabilir. Ancak, farklı pazarlama kanallarının nasıl performans gösterdiğini gösteren veriyle, hangilerinin en yüksek ROI’yi (yatırım getirisi) sunduğunu görebilir ve bunlara odaklanabilirsiniz. Veya diğer kanalların neden bu kadar iyi performans göstermediğini araştırabilir ve buna göre o kanallardaki performansınızı da iyileştirmeye çalışabilirsiniz. Bu sayede reklam harcamalarınız artırmak zorunda kalmadan daha fazla potansiyel müşteriye ulaşır ve yatırımınıza karşılı daha fazla gelir elde edersiniz.
Veri Tüketicileri Anlamanıza Yardımcı Olur
Tüketiciler ve müşteriler bir firmanın temel yapı taşlarından biridir. Dolayısıyla tüketici davranışlarını en iyi şekilde anlamak da işinizi geliştirmenize yardımcı olur.
Veri müşterilerinizin kim olduğunu anlamanızı sağlar. Veri sayesinde tüketicilerin ürünlerinizi beğenip beğenmediğini veya pazarlama çabalarınızın etkili olup olmadığını ölçebilirsiniz. Veri, müşterilerinizi ve hitap ettiğiniz pazarı en iyi şekilde anlamanın anahtarıdır.
Ancak, daha önce de söylediğimiz gibi veriyi anlamanıza yardımcı olacak doğru araçlara sahip değilseniz sahip olduğunuz veri herhangi bir anlam ifade etmez. Bu yüzden firmanız için tasarlanmış bir iş zekâsı çözümü, tüketici verilerine erişmenin ve bunları doğru bir şekilde yorumlamanın en iyi yoludur.
Özellikle bulunduğumuz çağda verinin desteği olmadan ve veriyi kullanmadan bir iş yürütmeye çalışmak gözleriniz bağlı bir şekilde bir yere ulaşmaya çalışmaya benzer. Veriyi doğru bir şekilde kullanıp ondan faydalanmak firmanız için başarıya giden yolda en büyük adım olacaktır.
